Hoe worden rolschaatsen gemaakt?

Schoenen met wieltjes

Het zal je niet verbazen dat rolschaatsen een Nederlandse uitvinding zijn. We zijn zo gek op schaatsen, dat we het ook willen kunnen doen als er geen ijs ligt. De eerste rolschaatsen hadden wielen van hout, maar de ontwikkeling van de rolschaats heeft bepaald niet stilgestaan. Rolschaatsen zijn technisch gesproken hard vooruit gegaan. De wielen zijn tegenwoordig van poly-urethaan, dus dat loopt allemaal op rolletjes. Het begint met de schoenen. Een stansmachine drukt uit een vel leer de juiste patronen. Het zijn er vier en ze heten dan ook kwarten. Een kwart wordt via een doordrukstrip en een pers voorzien van het logo van de fabrikant. Met een mal geven ze aan waar de kwarten van versieringen moeten worden voorzien, zoals deze sierstrepen. Die naaien ze dan op de kwarten. Ga je harder van! De vier kwarten zitten nu al gedeeltelijk aan elkaar. Hier wordt de bekleding onder de kwarten gestikt. Terwijl de naaister de bekleding vastzet, haalt een mes het overtollige randje er meteen af. Dit kan niet iedereen op zijn eerste dag! De schoen krijgt nu echt vorm. Hier ontstaat het teenstuk. Deze machine maakt gaatjes en voorziet ze van oogjes, voor de veters. Nu hebben we wel een schoen, maar nog geen zool. Deze machine lijmt een binnenzool aan de schoen. Via spuitmondjes wordt een lijmlaag aangebracht, terwijl knijpers het leer mooi strak trekken. Dan perst de machine de binnenzool tegen het leer. De machine slaat er automatisch nagels in. Zo... geef jij ook nog even een tikkie. Om de zool echt stevig vast te zetten volgt er nog een rondje nagels. De warmte van deze machine activeert de lijm, die tussen de schoen en de binnenzool is aangebracht. Nu blijven ze echt wel plakken. Terwijl de lijm droogt perst deze machine ze goed tegen elkaar. Dat helpt bij het drogen. Nu naaien ze de buitenzool vast, wat de schoen opnieuw steviger maakt. Op rolschaatsen komt immers aardig wat kracht te staan. Dan slaan ze spijkers in de schoen en drukken daar een hielstuk op dat deels van leer en deels van kunststof is. Met een pers worden de spijkers stevig in de hiel gedreven. Met een slijpmachine haalt een schoenmaker de randjes eraf. Hier schroeven ze een plastic remblok op een rolschaatsframe. Ze boren door het frame en de schoen, zodat de gaatjes mooi aansluiten. Dan plaatsen ze stevige bouten. Met een pneumatische moersleutel zetten ze het frame stevig vast. Omdat de bouten te lang zijn, knippen ze die af met een speciaal stuk gereedschap. Ze schuiven dempers van poly-urethaan onder de schaats en installeren een rollager in het midden van elk wiel. Deze carrousel perst een voor een de lagers vast in de wielen. Nu de wielen op de assen zitten kun je hier al bijna op schaatsen. Maar eerst brengen ze nog een instelbare demper aan, zodat iedereen zelf zijn schaatsen kan afstellen. Even proefdraaien... ja, dat loopt prachtig. Als je het alleen zou doen, duurde het vier dagen om een paar rolschaatsen te maken. Da's net iets minder lang dan het duurt om het rolschaatsen zelf echt onder de knie te krijgen.