Hoe worden straatnamen bedacht?

Je hebt in Nederland heel veel straten, lanen, paden, wegen, kades, pleinen, stegen, hofjes en nog veel meer straten. Maar wie bedenkt al die namen? Nou, zij. Maar eerst terug in de tijd. Vroeger moest je heel erg je best doen om uit te leggen waar iets was. Zoals: Deze lange straat uit lopen, over de brug links, dan doorlopen tot aan de kerk, daar rechts en dan bij het riviertje linksaf. Dat is natuurlijk super-omslachtig. En dus werden er al vanzelf namen gegeven aan straten. Langestraat. Die straat, die was dus heel erg lang. Kerkplein. Daar stond natuurlijk een kerk. Molenstraat. Nou ja, je snapt 'm. Die straatnamen zijn dus ontstaan in de volksmond, genoemd naar herkenningspunten. Er kwamen steeds meer huizen en dus ook straten. Het werd een rommeltje. En voor de politie, de brandweer en de postbode was het handig als er duidelijkheid kwam. En dus werd er in 1851 besloten dat alle straatnamen officieel vastgelegd moesten worden. Voor iedere straat een naam en voor ieder huis een nummer. Er werden niet alleen straten bedacht, maar ook dat het slim is om hele wijken een thema te geven. Dus stel, je moet in de Vinkensteeg zijn en je staat in de Spreeuwenstraat, dan weet je dat je in de buurt bent. Zo heb je bijvoorbeeld de Vogelbuurt, de Schilderswijk. En hier, waar we nu staan, daar komt dus wijk Wisselspoor. Ik ben aanwezig bij een vergadering van de straatnamencommissie. Elke gemeente heeft zo’n commissie. Daarin zitten mensen met verschillende beroepen en belangen. Sorry. Ik wil toch even storen, want ik ben heel benieuwd wat jullie doen. Ik werk voor het secretariaat. Daar komen alle verzoeken binnen. Ik let erop dat we luisteren naar ideeën van inwoners. Ik let erop dat de straatnamen onderscheidend en herkenbaar zijn. Ik zit hier vooral voor de historische informatie, zodat de geschiedenis van een plek terugkomt in de straatnamen. En ik werk voor de gemeente, voor het onderdeel vergunningen. Ik zorg ervoor dat het Utrechtse in de straatnaamgeving naar voren komt. En ik probeer ervoor te zorgen dat iedereen z'n zegje kan doen en dat we met z'n allen tot een goed besluit komen. Dit is als het ware een soort club, een denktank waar het creatieve proces voor alle namen plaatsvindt. En momenteel gaat de vergadering over deze nieuwe wijk. Of nou ja, de wijk die hier gebouwd wordt, want hier komen straks allemaal nieuwe huizen en nieuwe straten. Omdat hier vroeger in deze gebouwen heel veel spullen werden gemaakt voor de Nederlandse Spoorwegen is deze wijk Wisselspoor genoemd. Maar voor nog meer goede en originele namen moet eerst onderzoek gedaan worden. Kijk, dit is dus een wisselhout. Die loopt helemaal onder de wissel door. Het zijn gewoon hele ouderwetse kettingen, die wissels. Dit is een dwarsligger. En dit is dus een stootjuk. Eh, Stootjukstraat. Stootjukplein. Stootjuklaan. Heeft u al een beetje ideeën op kunnen doen? Ja, ik ben aan een mooie rondleiding bezig. En daar heb ik ideeën genoeg opgedaan. Maar moeten die straatnamen nog aan bepaalde eisen voldoen? Is daar een lijstje voor? Ja. Wijken gaan altijd volgens een bepaald thema, zodat je makkelijk iets kunt vinden. Verder moet de straatnaam niet lijken op een al bestaande naam. Dan kan de ambulance bij de verkeerde straat uitkomen. En je mag 'm wel noemen naar personen, maar alleen als een persoon al overleden is. Ik vind het ook belangrijk dat een straatnaam goed uitspreekbaar is. En bij sommige straatnamen doet men onderschriften, zodat je uitleg geeft bij de naam. En wat is nou de gekste straatnaam die u ooit bedacht heeft? Dat is moeilijk te beantwoorden, want mensen willen niet wonen in een straat met een gekke naam. Dat vinden ze vervelend. Dus het moeten wel goede namen zijn, lekker uit te spreken, maar hij moet niet gek zijn. Geen Broodjepoepstraat dus. Het locatiebezoek heeft veel goede namen opgeleverd. We gaan terug naar de vergadering. Die suggesties worden besproken met alle commissieleden. Er wordt vergaderd over de namen. Welke namen wel, welke niet. En iedereen doet z'n zegje vanuit z'n eigen vakkennis. Met als resultaat de plattegrond met alle straatnamen al ingevuld. Ik heb altijd al een eigen straat willen hebben.