Hoe wordt een filmdecor gebouwd?

Als je een speelfilm wilt maken die zich afspeelt in de Middeleeuwen, dan kun je niet zomaar met acteurs de straat op gaan. Zelfs niet als je gaat filmen op een plek waar de gebouwen er in principe oud genoeg uitzien. Want dan zie je nog steeds aan alles dat dit niet de Middeleeuwen om zijn. Overal is elektrisch licht en elektriciteit was er in de middeleeuwen nog niet. Er zijn moderne winkels, fietsen, trams, verkeersborden, mobiele telefoons en auto's in plaats van paarden. Allemaal dingen die er toen nog niet waren. Al kun je wel drie weken lang een straat afzetten en alles weghalen wat er vroeger nog niet was. Maar dat zorgt voor verkeersproblemen. En dan moet je zo veel aan het straatbeeld veranderen dat dat meestal niet lukt. Als je het echt goed wil doen, dan moeten de mensen zelfs in hun eigen huis spullen van de vensterbank weghalen. En die hebben daar niet altijd zin in. Echt alles weghalen, dat is zo'n dure en ingewikkelde operatie. Daar wordt meestal niet voor gekozen. Ook kun je voor een groen scherm filmen en het groen dan later met de computer invullen met middeleeuwse huizen. Maar je bewegingsruimte is dan wel wat beperkt. En als de camera beweegt, dan zal de achtergrond precies gelijk mee moeten bewegen. Het ziet er niet uit. Allemaal computerwerk. Heel tijdrovend en het kost dus ook heel veel geld. Om toch een historische film te kunnen maken is er nog een derde mogelijkheid, namelijk: je bouwt gewoon een hele middeleeuwse stad na. In dit geval Antwerpen in 1521. Oké, oké, dat doe je ook niet even in de dag. Maar het heeft wel veel voordelen. Zie jij straatverlichting? Neon-reclame? Rondrijdende auto's? Nee, van die moderne dingen heb je hier geen last. Dus je hoeft niet een halve stad plat te leggen om toch te kunnen filmen. Geweldig. In zo'n nagebouwde stad kun je vrij bewegen en filmen zonder dat je na hoeft te denken of de achtergrond om na te maken is met de computer. Maar moet je even kijken, dit is allemaal décor. Dit zijn ze speciaal voor de film aan het bouwen. Kurt, jij bent production designer, jij ontwerpt filmsets. En wat zijn hier nu precies aan het bouwen? Ja, klopt. Wij zijn nu een filmset aan het bouwen, voor een nieuwe film van Dennis Bots, Storm. Het is een actie jeugd thriller die zich afspeelt in Antwerpen 1520. De film vertelt het verhaal van de twaalfjarige jongen Storm Voeten, de zoon van een drukker. Zijn vader wordt betrapt door de inquisitie; de rechtbank van de katholieke kerk, tijdens het drukken van een verboden brief en vervolgens veroordeeld tot de dood op de brandstapel. Storm doet er alles aan om dat te voorkomen. Jullie zijn volop bezig met het nabouwen van een middeleeuwse stad en dat zien we echt super vet uit. Maar zo'n project waarbij je hele huizen nabouwt is toch veel kostbaarder dan het aanpassen van al bestaande middeleeuwse huizen. Maar het zijn geen echte huizen, het zijn enkel maar de voorgevels. Erachter is niks eigenlijk. Kijk maar. Dit is dan een voorbeeld, hier zitten nog geen ramen in. Als je hierachter kijkt zie je zelfs de achterkant van de andere huizen ginder. Het is allemaal gewoon hout. Als je erop klopt, hoor je piepschuim. En de bakstenen zijn gewoon allemaal plastic vellen. Die worden hier op de houten platen gemaakt. En dan beginnen de schilders die allemaal in verschillende laagjes te schilderen, zodat het net echt lijkt. Allemaal plastic. Hoe begin je nou als je een opdracht krijgt om een stad na te bouwen voor een film? Of je nu het Amsterdam van de 25e eeuw moet creëren of Antwerpen in de 15de eeuw. Alles begint bij het script. Je leest het script en er duikt een sfeer in je op. Vervolgens ga je die sfeer proberen te vertalen naar een decor. En dan begin je eigenlijk allemaal plaatjes te verzamelen. En zo stel je een heel moodboard samen eigenlijk. Dit is ons moodboard, het is een wand en ik heb eigenlijk allemaal foto's en plaatjes verzameld van het internet. En dit moet eigenlijk zo'n beetje de sfeer van de film bepalen. Soms haal ik het van van pentekeningen, schilderijen, maar ik heb ook wel inspiratie gehaald dat uit games. Uit games? Ja. Eerst wordt een 3D computertekening gemaakt en dan daarna worden dan weer technische tekeningen gemaakt, zodat de bouwers ook weten wat ze allemaal moeten gaan bouwen. Op basis hiervan wordt uiteindelijk een huis gebouwd. Ja. Hier komen op de plek waar een middeleeuwse stad wordt nagebouwd. Hier zie je de bouwvakkers, de decorbouwers bezig met de middeleeuwse huisjes. Als je ervoor gekozen om de middeleeuwen na te bouwen, dan moet je er natuurlijk wel voor zorgen dat het er realistisch, echt uitziet. Jij bent decor-schilder. Hoe zorg je er dan voor dat nieuwe materialen er toch als oud uit gaan zien? Wij gebruiken daar eigenlijk heel veel verschillende technieken voor, ook heel veel verschillende materialen. En de naam die we daarvoor gebruiken is eigenlijk patineren. En dat wil zeggen eigenlijk om nieuwe dingen oud te maken. Wat gebeurt hier precies? Dit is een volledig nieuw gebouw in nieuw hout. We maken dan eerst eigenlijk het huis helemaal kapot. Als je wil, mag je altijd eens proberen. Wees voorzichtig. Er werd heel veel ijzer gebruikt in de middeleeuwen, die scharnieren bijvoorbeeld, maar die zijn eigenlijk gewoon in hout gemaakt. Dit is hout. Dit is hout. Dus met deze patineertechniek hebben we het gemaakt alsof het echt oud verroest metaal ijzer lijkt. Oke jij gaat mij laten zien hoe je van dit hout, metaal kunt maken. Zo, roestig metaal. En het resultaat? We hadden hout en dat is geworden: tadaa! Dit lijkt toch op metaal? Nou Inge, dit is echt gepatineerd. Dit is helemaal af en oud gemaakt, toch? Ja. En dat mos, halen jullie dat uit de natuur en dat leg je er dan ook op? Nee, dit wordt ook eigenlijk gewoon zelf gemaakt. En dat is ook weer een heel leuk deel van ons werk. Wat een heerlijk vak heb jij. Niet alleen het decor moet oud zijn. Voor een Middeleeuwse film, heb je ook middeleeuwse spullen nodig. Er ligt hier al heel wat. Maar dit is nog niet de helft. Voor de drukkerij hebben we deze beugel nodig. En daar gaan we dit mooie bord aan hangen. Dan weet iedereen dat het een drukkerij wordt. Deze kar gaan we ook in de straat zetten, dus we leggen het gewoon in de kar. Zo! Hoe deden ze dat toen he? Nou en nu goed opletten of je deze spullen, deze rekwisieten in de film terugziet. Hierzo? De kar staat, de borden worden opgehangen. Wat was nou de grootste uitdaging van het hele decor? Alle dingen die we zo in de hoogte gedaan hebben, was wel een uitdaging. Als je die toren daar neemt, die is bijna negen meter hoog. Die hebben we met een kraan helemaal op elkaar gezet. Dat zijn wel spannende dingen. Allemaal gelukt. Het ziet er goed uit. Let's shoot! Hier, in deze straat zal Storm straks rennen. En jij bent Storm he? Ja dat ben ik. Helpt dit jou nou bij je spel dat het er zeg maar zo uitziet?Voor mij echt enorm, want het ziet er allemaal heel Middeleeuws uit en ze zijn hier superlang mee bezig geweest. Alsof je terug bent in de tijd. Ja. Na al het werk van Kurt en Inge, de decorbouwers, de schilders en al die andere crewleden waan je je werkelijk terug in de middeleeuwen. Hun werk zorgt ervoor dat dit kale industrieterrein in de haven van Antwerpen er in de bioscoop uiteindelijk zo uit komt te zien.