Wat is plaatsvervangende schaamte?

Janouk, ik heb weer wat moois. Dit wordt echt genieten! Kijk. Oke. Leuk! Ik ben zo incompleet, ik hoop dat jij dat heel goed weet, want zonder jou is mijn hart blauw van de kou! Wat gênant dit! Gênant? Hoezo? Serieus. Het testteam vond het schitterend. Nou prof, je ziet toch hoe ze naar je kijken? Ze lachten je gewoon keihard uit. Sorry hoor, maar ik er echt een beetje last van plaatsvervangende schaamte nu. Ja, ja. Plaatsvervangende schaamte. Ja, dat wou ik bij je oproepen. Dit is een testje. Ja. Nee, dat zou ik ook zeggen na zo'n vreselijke afgang. Maar oké, is goed. Plaatsvervangende schaamte. Laten we dat eens even analyseren. Want waarom kun je je schamen voor iets dat je eigenlijk helemaal niet zelf doet? Het komt best wel vaak voor, hoor. Kinderen die zich voor hun ouders schamen of partners die zich voor elkaar schamen. Collega's onderling zoals jij net voor mij blijkbaar. Zeker. Maar het kan ook gebeuren bij iets dat je op tv ziet, wat je dan een heel ongemakkelijk gevoel geeft. Hier moet je kijken. Dit zag ik dit net. Kijk. Dat is niet best he? Dit is nasty. Dus...ik wist niet dat jij ook... Ik proef het bijna. Kijk, als er iets heel gênants gebeurt, dan kan het dus zo erg zijn dat je dus zelf een rood hoofd krijgt. Alsof je zelf degene bent bij wie er iets uit de darmen ontsnapt. He, je hebt ook een rode kop. Ja, jij ook prof. Oh, nou, in ieder geval is het dus zo dat de lichamelijke gevolgen van echte schaamte en plaatsvervangende schaamte heel dicht bij elkaar liggen. Ja, maar dat is ook zo, want in beide gevallen komt er een stresshormoon vrij waardoor je bloeddruk stijgt. En dan ga je dus blozen of zweten. Ik moet even een luchtje gaan scheppen. Oh.