Kun je iemand iets tegen zijn wil laten doen?

Dit is Timon. Dat is onze acteur die vandaag slachtoffer gaat spelen. Onze testteamleden weten van niks. Die weten niet dat het allemaal nep gaat zijn. Zij gaan straks in een afgesloten kamer met dit apparaat stroomschok uitdelen. Hiermee kunnen ze instellen hoeveel stroom. Ja, en als ze dan op deze knop drukken dan krijg jij zogenaamd een echte stroomstoot. Zullen we het even oefenen? Even kijken wat je dan zou doen. Wacht even, ik zet hem op 200 volt. Dat kan dodelijk zijn he. Oke, komt ie. Aaaah! Oh, ik vind het wel geloofwaardig. Ik ben benieuwd hoe ver onze testteamleden zullen gaan in het pijn doen van iemand anders terwijl ze het eigenlijk niet willen. Goh, ik ook. Spannend! Dit is Freddie, nog een acteur. Hij speelt de rol van een strenge agent. Om dit experiment geloofwaardig te maken hebben we een fake onderzoek bedacht. We doen zogenaamd in opdracht van de politie een onderzoek naar de gevolgen van een stroomstoot van een taser. Nou, we gaan beginnen. De eerste proefpersoon komt binnen. He, kom verder, ga maar zitten hier. Leuk dat je er bent. Hoe heet jij? Ik Heet Djenamis. Nou, welkom Djenamis. Je kan zien, ik ben van de politie. Wij willen graag een en taserproof politiepak testen. Dus met hoeveel volt zo'n pak dat dat kan hebben natuurlijk. En daarom hebben we hier een test. We gaan het ook filmen. Dus ik vind je dat goed dat we het filmen, we hebben hier een camera en daar een camera? Is goed? Dat vind je goed. Daarvoor hebben we wel jouw toestemming nodig? Oh Oke, als je dan dit zou willen invullen. Kijk, dat formulier is natuurlijk heel belangrijk, want dat maakt het geloofwaardiger dat ze echt met een politieagent daar zit. Als je dan nu naar vijftig volt wil verhogen. Heel goed. En dan mag je op de knop drukken en kijken, ja... Ja, oke heel goed. De stroomstoten komen over. Dat is heel mooi. Je mag hem nu naar honderd volt doen. Honderd volt. Oke, gaan we kijken. Ja, ja. Doet pijn, maar... Oke, nu mag je naar... Heeft die zich opgegeven? Ja ja, ja. Nou het is het is ook wel iemand die wel wat dingen op z'n... Ze begint twijfels te krijgen he. Heeft ie zich echt opgegeven hiervoor? He. Ja. Je doet het goed. Nou, we zitten nu bijna op het max dus dan ga je...Dan heeft ie ook de maximale pijn die hij kan krijgen. Er gaat nu iemand een schok geven van 225 volt en dat kan in principe gewoon dodelijk zijn. Absoluut. Bizar. Ja, als je nu drukt dan krijgt ie echt de maximale pijn. Dus dat weet je. Ja. Oke, ben je er klaar voor? Ja. Oke, doe maar. Aaaaahhh! Zo, nou heel goed. Nu zijn de resultaten al compleet. Heel erg bedankt. Want hier hebben tenminste wat aan bij de politie. Zo. Nou, we beginnen maar even met iets te verklappen. Dat hele experiment van net was natuurlijk nep. Hier zit onze acteur Timon. Die hoorde je schreeuwen de hele tijd. Hij heeft gelukkig geen echte pijn gehad, dus dat hebben we allemaal in scene gezet. Hoe was dat voor je? Wat ging er door je heen? Uhm. Eerst dacht ik oh ok, ik ga dit doen. En toen begon het en toen hoorde ik hem schreeuwen en ik dacht: oké, waarom doe ik dit? Oké, ik doe het, ik doe dit. Alles ging door mijn hoofd. Dus je had een soort strijd met jezelf eigenlijk. Ja. Oke. Maar dan is natuurlijk de interessante vraag: waarom ging je dan toch door als er een stemmetje in je hoofd was wat zei? Dat vind ik niet zo prettig eigenlijk. De politie zat natuurlijk voor mij. En je liet je meenemen door de politieagent. Ja. Nou, hartstikke goed. Dank je wel. Tijd voor de andere kandidaten. Gaan ze met tegenzin een gevaarlijke schok geven of durven ze te stoppen? Ja. Aaaah! Ik hoorde wel wat. Ja. Ga je nog een stap verder. Dat is belangrijk dat we nu doorgaan, anders heeft het onderzoek helemaal niet zo heel veel zin meer. Aaaaah! Ja goed. Nu na 145 begint het nu echt serieus te worden en en en ook echt pijnlijk zelfs doorgaan. Het is in het belang van het onderzoek... Oohh dat koppie. Oke doe maar. Ja, ze twijfelt zie je. Ze zit met dat vingertje zo. Ze gaat het niet doen. Aaaaah! Dan gaan we nu naar de max. Aaaah!!! Oef, ja, die kwam hard aan. Ja. Wat wil je ook. Durf je het aan? Nee. Maar je moet. Het is van belang, maar je moet het wel doen. Ja, dat snap ik. Ja? Ja, maar hij blijft leven, toch? Ik vind het zo zielig. Aaaahhhh!! Ik zie het nu binnen... Oeh oeh, ja die kwam, die is echt hard. We gaan je even iets bekennen. Dit was allemaal nep. Hiernaast ons zit Timon. Dat is een acteur en die heb je net horen schreeuwen en je hebt hem geen pijn gedaan. Er is niks met hem aan de hand, hij doet het nog. Ohhh, ik wilde bijna huilen. Ik was. Nee, dat is niet leuk. Ja, we zagen het, we zagen het. Maar hoe voel jij je? Ja, het was wel een beetje spannend omdat je toch denkt dat je iemand pijn doet. Ja. Wat doet dat met je? Ja, ik voel me toch wel een beetje schuldig. En nu zat het onderzoekje zo in elkaar dat je steeds iets verder omhoog ging he, in die stroom en dus ook in hoeveel pijn je iemand deed. Wat ging er toen door je heen als je weer op die knop moest drukken? Ja, bij mij ging er ook spanning door heen, alsof ik uiteindelijk zelf die pijn voelde. Ik vertrouw de politie, de overheid heeft toch echt laten zien van je moet de politie vertrouwen, je kan bij hem terecht. En nu wordt er een onderzoek gedaan volgens de politie. Dus dan denk ik oké, dit is betrouwbaar. En hij zegt ook tegen mij: de persoon is hier vrijwillig. Ja. Ik vond het echt zo verschrikkelijk. Het deed me echt pijn. Ik vond het echt niet leuk en echt stom. Ach schat, kom hier. Het was echt niet echt. En het werd ook steeds maar harder. En oh, ik vond het zo niet leuk. Ik vond het zo niet leuk. Maar je hebt het heel goed gedaan. Pff. Prof volgens mij wel genoeg kinderen gekweld. Ik denk dat we moeten stoppen. Ja eigenlijk wel, maar ik wil nog een dingetje proberen. Wat als we nu nog een iemand naar binnen sturen, maar nu niet tegenover een politieagent maar iemand in normale kleding? Zouden die dan ook zover gaan? Hoi, hoe heet jij? Quinten. Ze hdden mij gevraagd Ik ben echt van de universiteit, een assistent. Ze vroeg mij ook gewoon om hier even mee te werken. Uh ik denk dat ie naar die vijftig volt kan of niet? Zullen we naar vijftig volt gaan? Ja. Oke. Ja? Ja. Zo kijken. Aaahh! Zullen we eentje verder gaan nog. 125 volt. Ja. Aaaaahhhh! O! Je zag hem twijfelen. Hij vindt het ook niet meer zo grappig. Nou nog eentje verder doen of ja, jij moet ook weer meedoen natuurlijk he. Ja, ik ga wel eh...Ja. Tot hoe ver moeten we? Nou ja tot het jij denkt ook van, wat jij denkt dat goed is en ja wij voor het onderzoek hebben willen we natuurlijk zo max mogelijk, maar ja toch nog. Hoeveel zitten we nou dan? Nee, we zitten nou op 150, ik vind het wel prima zo. Ja weet je het zeker? Nee, ik ga niet 275 doen, dat is slecht voor mijn geweten. Mag niet. Kan ik mezelf dat ik niet meer aankijken. Nou, maar even hartelijk dank. Nou, we beginnen met even iets op te biechten. Dat hele onderzoek waar je net aan had meegedaan was hartstikke nep. Gelukkig. Hiernaast ons zit een acteur, Timon en die kan ontzettend goed schreeuwen. Die kan heel goed schreeuwen Ja. Dat is wat je net dat hoorde. Je hebt niemand pijn gedaan, dus geen stroom uitgedeeld. Maar hoe voel jij je? Het was zoveel schreeuwen en. Ja. Ja. Het was gewoon... Ik vond het gewoon zielig worden. Ik kon het niet meer, ik kon het niet meer handelen zeg maar in m'n hoofd. Waarom was Quinten de enige die besloot ermee te stoppen? Zit zo. Je luistert sneller naar mensen met een autoritaire rol, zoals een agent in uniform. Dat gaat onbewust. Je leert als baby dat het slim is om advies op te volgen van mensen die wijzer zijn dan jij, zoals je ouders. Als baby kun je niet zelf alles uitzoeken en erachter komen wat veilig is en wat niet. Door de kennis en ervaring van anderen te vertrouwen, bespaart je brein een hele hoop energie. En dat is handig. Op latere leeftijd doen je hersenen dit nog steeds.